Waar het Zondag over gaat
Ook komende zondag komt de oecumenische Janskerkgemeente weer bijeen. In de cyclus ‘De vele gezichten van Jezus‘ is het thema deze week ‘Vreemde’. We lezen Marcus 8, 27-37 vanuit de vraag of we ons durven te laten raken door de liefde van Jezus.
We zingen onder meer ‘Wie zijn leven niet wil geven’ (Oosterhuis/Huijbers) en ‘Dat wij niet slapen’ (Oosterhuis/Oomen). Anders dan eerder vermeldt zal niet Pieter Dronkers voorgaan maar is Seintje Bos voorganger komende zondag. Dineke van der Lei bespeelt piano en orgel. Marian Geurtsen is cantor.
Het thema ‘Vreemde’
Het evangelie is een uiterst vreemd verhaal. Dat was het voor de leerlingen die dagelijks met Jezus samenleefden, hem zagen en onderweg waren met hem. Hoeveel te meer is dat voor ons, levend in een andere tijd en cultuur? Mensen zien Jezus als Johannes de Doper, Elia, een profeet. Zij zien hem wel, maar durven zij toe te laten wie hij werkelijk is? Die spannende en pijnlijke vraag staat vandaag in de lezing centraal, en vormt daarmee een ommekeer in het Marcusevangelie.
De weg van heelheid en liefde gaat onherroepelijk langs de pijn en de eenzaamheid waarin geen mens ontsnappen kan, (juist) ook de Mensenzoon niet. Deze Messias, de Gezalfde Gods zal dat als geen ander ondervinden. Nu nog is hij omringd door een menigte, staat Petrus achter hem, maar voor hoe lang en met welke motieven? Deze liefdesweg zal Jezus naar Jeruzalem leiden: naar de pijn van verraad aan de tafel met vrienden, naar de eenzame nacht vol angst in Getsemane, naar de verlatenheid aan het kruis, naar de verwondering om de leegte van het graf als de nieuwe morgen doorbreekt.
Geloven heeft te maken met je steeds opnieuw toevertrouwen aan dat verwarrende evangelie, aan de Vreemde bij uitstek. Want wie zeggen wij eigenlijk dat Jezus is? Durven wij ons te laten raken door zijn liefde, gezien en gekend te worden door hem zoals geen mens dat kan? Wat betekent dat voor onze eigen weg die wij te gaan hebben door het leven, balancerend tussen heelheid en pijn, eenzaamheid en verbinding?
De cyclus
‘Wie is toch deze? is de vraag over Jezus en ‘Wie zeggen de mensen dat ik ben?’ is de vraag van Jezus, die al in het evangelie wordt gesteld. De antwoorden lopen sterk uiteen, van oproerkraaier tot Messias.
In die lijn dichtte Huub Oosterhuis een lied ‘Negenentwintig namen voor Jezus’.
Het is opsomming:
Naaste – Vreemde – Jood – Zaad – Boom aan de bron – Bruidegom – Weg – Droom van een mens – Deur open – Hoeksteen – Sleutel – Leeuw van Juda – Lam – Gerechte – Herder – Parel – Twijgje – Brood – Vis – Woord – Wijnstok – Zoon van God – Knecht – Stromen levend water – Morgenster – Koploper – Enige – Onzegbaar gezegde
We hebben die namen gebruikt voor een brainstorm over die ene figuur zonder wie het christendom en de kerk niet zouden bestaan. Sommige namen keren terug als thema.
Als leidraad voor de hele reeks volgen we het oudste Evangelie, dat van Marcus. Marcus schrijft recht toe, recht aan, met snelle wendingen, korte verhalen en teksten waarin ieder woord telt. Met Marcus volgen we Jezus zelf, zijn leerlingen, de schriftgeleerden, de mensen die hem (niet meer) volgen. En Marcus brengt ons op fysieke plekken die er toedoen, zoals de woestijn, de synagoge van Nazareth, de tempel, het buitenland, Gethsemané, Galilea.
Natuurlijk hebben we ons eigen beelden van Jezus, beelden waar we aan hechten, beelden die ons wellicht zijn opgedrongen, beelden die irriteren of juist beelden die bemoedigen. Is er nog ruimte voor nieuwe beelden, voor verheldering van de oude? Is er nog ruimte om ons te laten verrassen? En is dat dan de omkeer waar Marcus op doelt?
Kortom: we kunnen geen kerk zijn zonder Jezus, maar we moeten ons steeds weer opnieuw tot zijn figuur verhouden. Dat gaan we in deze lange reeks doen. Bijzonder om dan verhalen buiten de geijkte liturgische context te horen. We zijn benieuwd wie en wat ons dat brengt.
Parallel aan deze cyclus loopt een leerhuis ‘De vele gezichten van Jezus’ waarin we denkend en voelend stilstaan bij de beelden over Jezus uit onze kindertijd en spiegelen we ons aan beelden van Jezus uit andere tradities en culturen, bv Jezus als bodhisatva en Jezus in de kunst.
De viering is in de Janskerk te Utrecht en begint om 10.45 uur met inzingen (aanvang viering 11.00 uur).
De viering is zondag niet online te volgen.