10 januari t/m 14 februari 2021
“Vroeg in de morgen, donker was het nog”
Door Johanneke Bosman
Icoon, eikoon in het Grieks, betekend zoveel als ‘afbeelding’. In de oosters Orthodoxe kerken is een icoon een afbeelding van een heilige of een bijbels tafereel en nemen iconen binnen het liturgische en het ‘gewone’ geloofsleven een belangrijke plaats in. Een icoon werkt twee kanten op. Als eerste beeldt een icoon een persoon of tafereel af wie of wat belangrijk is voor de gelovige. Christus, de Moeder Gods, de apostelen, de heiligen en de grote feesten worden zo zichtbaar en tastbaar dichtbij gebracht bij de mensen die de iconen zien. Zo openen de iconen vensters naar de hemel. Als tweede werken iconen ook andersom, ze laten door de afgebeelde persoon of het feest het Hemelse Licht door. Ze laten het Goddelijke Licht schijnen daar waar de icoon is. Het hoeft daarmee niet perse een kunstig geschilderd exemplaar te zijn, een gedrukt prentje in een portemonnee, een autosticker of een plastic plaatje heeft dezelfde werking. Ze openen naar de hemel en ze laten Gods Licht schijnen, geschilderd, gedrukt of van plastic.
Een icoon, zo zouden we ook kunnen zeggen, weerspiegelt iets van de Openbaring. In deze tijd na Kerst, waarin het Licht zich heeft geopenbaard, maar de dagen nog donker lijken kunnen iconen ons inspireren om het Licht van de openbaring gestalte te geven.
In deze cyclus gaan we aan de hand van klassieke iconen uit de oosters Orthodoxe kerken mee in de optocht met hun Licht. Wie beelden ze af, wat stralen ze uit? Openen ze ook voor ons een venster? Schijnt er Licht door hen voor ons? Wat zijn hun verhalen.
Naast de ‘klassieken’ kijken we ook een klein beetje naar de ‘modernen’. Want schijnt er door alles wat wij een icoon noemen Licht?